Blockchain – wapen tegen de webgiganten
Veel mensen kennen blockchaintechnologie vooral van de bitcoin, die ooit bedoeld was als alternatief voor valuta als de dollar en de euro. Inmiddels is duidelijk dat de bitcoin zijn rol als betaalmiddel voorlopig niet kan waarmaken. De waarde van de munt is te variabel, de transactiesnelheid is te laag en de transactiekosten zijn te hoog. In die zin heeft de munt vooralsnog gefaald, al lijkt er wel een rol weggelegd als ‘store of value’, een alternatief voor bijvoorbeeld goud.
Minder bekend is dat blockchaintechnologie veel breder inzetbaar is dan als betaalmiddel. Blockchains als ethereum beschikken over de mogelijkheid om softwaretoepassingen te koppelen. Dit maakt het mogelijk om software de unieke eigenschap van de blockchain mee te geven: vertrouwen gebaseerd op technologie, zonder tussenkomst van een persoon of bedrijf. In eerste instantie lijkt dit wellicht niet heel spannend, maar de potentiële economische impact is enorm.
Wie kun je vertrouwen?
Om betrouwbaar transacties te kunnen uitvoeren, heeft de mens van oudsher instituten in het leven geroepen die puur bestaan om dat vertrouwen te bieden. Te denken valt aan notarissen, accountants en verschillende overheidsorganisaties. Deze instituten zijn ontstaan bij gebrek aan een meer waterdichte oplossing. Immers, men blijft afhankelijk van mensen en organisaties die niet altijd zullen handelen in het belang van degene die op zoek is naar een betrouwbare transactie. In de Westerse wereld is het gebrek aan die waterdichtheid meestal nog wel te overzien, maar in landen met minder betrouwbare besturen en meer corruptie is dit een groter probleem.
De webgiganten
De behoefte aan betrouwbaarheid bestaat echter niet alleen op het terrein van transacties die vastgelegd moeten worden bij partijen als notarissen. Al sinds het ontstaan van het internet is er een groeiende kritiek op grote internetbedrijven als Twitter, Google, Facebook en Amazon. Deze organisaties worden steeds machtiger en hun activiteiten beslaan een steeds groter gedeelte van de economie. Hun businessmodel bestaat uit het te gelde maken van de data die zij verzamelen van particulieren en bedrijven. Ze eigenen zich deze data juridisch toe, houden die voor zichzelf en gebruiken die vervolgens om allerlei koppelingen te maken of te verkopen voor reclamedoeleinden.
Decentralisatie van data
Het is vrij eenvoudig om in te zien hoe op blockchain gebaseerde oplossingen op den duur de rol van notarissen en accountants over kunnen nemen. Dit heeft in potentie al een behoorlijke economische impact. Het wordt nog veel spannender als je je indenkt welke rol de blockchain kan gaan spelen in concurrentie met de grote internetbedrijven. Precies op het punt waar deze internetbedrijven nu de meeste kritiek krijgen, biedt blockchain een oplossing. Met software die gekoppeld wordt aan de blockchain kan data worden vastgelegd zonder dat een bedrijf zich deze informatie kan toe-eigenen. De werkelijke eigenaar van deze gegevens kan zelf bepalen met welke personen of organisaties ze worden gedeeld. Daarnaast worden de data niet meer beschermd door één organisatie die de gegevens angstvallig voor zichzelf houdt om er munt uit te slaan. Iedereen kan er voor kiezen om de data, al dan niet tegen betaling, aan allerlei commerciële bedrijven beschikbaar te stellen. Hierdoor wordt de markt toegankelijk voor kleinere bedrijven en zelfs particulieren, die op dit moment geen enkele kans hebben op eerlijke concurrentie.
Naast concurrentie met de grote internetbedrijven zijn er nog veel meer economische gebieden waar blockchain-oplossingen een rol kunnen gaan spelen. Het fundament blijft echter de uitwisseling van data en het hanteren van datastromen zonder dat er één eigenaar is van die processen. De economische impact hiervan is enorm en het terrein is nog grotendeels onontgonnen. In zijn huidige staat kan deze technologie nog geen grootschalige consumententoepassingen aan. Crypto Index ziet dit binnen een termijn van drie tot vijf jaar echter wel gebeuren.