Blockchain fonds
Beleggingsfondsen in cryptovaluta zijn er in verschillende vormen. Zo zijn er fondsen met:
- Een actieve strategie
- Een index strategie
- Een traditioneel gereguleerde opzet
- Een eigen munt die op de blockchain uitgegeven wordt: zogenaamde vertokeniseerde fondsen.
Hieronder een uitleg van deze verschillende types.
Traditionele fondsen
Een traditioneel opgezet fonds in cryptovaluta – zoals het Crypto Index Fonds – is gereguleerd onder de europese AIFMD (Alternative Investment Fund Managers Directive), een regelgevingskader waarin een minimum aan openheid, rapportageverplichting en toezicht is vastgelegd. In Nederland zijn de voorwaarden voor dergelijke fondsen vastgelegd in de WFT (Wet Financieel Toezicht) met de AFM (Autoriteit Financiële Markten) als uitvoerder.
Fondsen onder deze regelgeving kennen vrijwel allemaal een structuur waarbij de assets ondergebracht zijn in een stichting bewaring, die als de juridisch eigenaar fungeert. De deelnemers krijgen naar mate van inleg participaties in het fonds uitgekeerd en worden economisch eigenaar. Een onafhankelijke bewaarder krijgt de rol van toezichthouder. De verhoudingen tussen bewaarder, beheerder en deelnemer worden in een zogenaamde bewaarovereenkomst vastgelegd.
Naast de contractuele waarborgen, bieden traditionele fondsen ook als voordeel dat de deelnemer op geen enkel moment zelf cryptovaluta hoeft te hanteren. Instappen en uitstappen geschiedt in Euro’s en in de tussentijd bezit men fondsparticipaties.
Vertokeniseerde fondsen
Blockchaintechnologie maakt het mogelijk om op een nieuwe manier een fonds te beheren, namelijk door de fondsparticipaties als zogenaamde tokens via de blockchain te distribueren. Het token kan gekocht worden en geeft recht op een evenredig aandeel van een fondsvermogen. Deze nieuwe fondsvorm biedt in potentie veel voordelen op het vlak van transparantie, distributie en liquiditeit.
In de praktijk kleven er wel nadelen aan dit type blockchain fonds. Doordat het nog niet gereguleerd is, ontbreekt het aan harde eisen voor liquiditeit, transparantie en openheid. Dit heeft tot gevolg dat er nogal wat blockchain fondsen zijn waarbij de achterliggende waarde slecht te controleren is en/of de liquiditeit laag.
Daarnaast vereisen aanschaf en bewaring van blockchaintokens een kennisinvestering en brengt het een zeker risico voor verlies met zich mee.
Crypto vermogensbeheerders
Tenslotte zijn er ook financiële dienstverleners die met de opkomst van blockchain, crypto vermogensbeheer als dienst aanbieden. Volgens de WFT mogen deze partijen op mandaat van hun klanten het beheer van de cryptovaluta uitvoeren, maar moet de klant de juridisch eigenaar blijven.
Omdat cryptovaluta nog niet gereguleerd zijn, en volgens de Nederlandse wet niet als financieel instrument worden gekenmerkt, kan dit type vermogensbeheer zonder AFM vergunning uitgevoerd worden.